U bent hier

Home

Gelechiidae

Deze grote familie heeft binnen Europa 807 soorten. Sommige zijn als imago zeer moeilijk op naam te brengen zonder dat de genitaliën worden gecontroleerd. Van al deze soorten komen er 154 voor in ons land. Van 33 soorten is aangetoont dat ze minerende activiteiten vertonen.
 
Hieronder de lijst met alle minerende Gelechiidae van België:

Tuta absoluta - Tomaatmineermot
Tomatenmineermot
Familie: Gelechiidae
  • In 2011 is deze exoot, afkomstig van Zuid-Amerika, voor het eerst in open lucht in België minerend aangetroffen door Chris Snyers. 
  • Een soort die ongewild was geïntroduceerd in Europa en die nu in zuidelijk Europa een ernstige bedreiging vormt in de tomaten- en aardappelteelt. 
  • In het zuiden van Europa ook nog op tal van andere planten zoals: Datura ferox, Lycium chilense, Nicotina glauca, Solanum elaegagnifolium, S. lyratum, S. muricatum, S. melongena, S. viride.
Teleiopsis rosalbella - Vale gordelpalpmot
Vale gordelpalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort komt enkel voor waar Rumex scutatus (Spaanse zuring) staat.
  • Deze soort werd in 2008 waargenomen in de provincie Luik door Jean-Yves Baugnée.
Syncopacma vinella - Fraaie bandpalpmot
Fraaie bandpalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze werd reeds door onze werkgroep waargenomen op 20 oktober 2012 in Durbuy op verfbrem, ook vorig jaar vonden we de soort op dezelfde plaats. Ik kweekte van de exemplaren van 2013 enkele poppen uit en controleerde de genitaliën van één van de uitgekomen exemplaren! Daaruit bleek dat het gaat om een nieuwe Belgische soort voor de fauna! Een artikel over deze soort zal later verschijnen in het wetenschappelijke magazine van de Vlaamse Vereniging voor Entomologie, Phegea
Syncopacma taeniolella - Brede bandpalpmot
Brede bandpalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort is makkelijk te herkennen door de opvallende roodbruine rups.
  • Imago's daarentegen zijn zeer moeilijk op naam te brengen zonder op genitaliën te controleren. Daarmee dat de soort waarschijnlijk minder wordt gemeld.
Syncopacma ochrofasciella - Hokjespeulbandpalpmot
Hokjespeulbandpalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort werd nieuw ontdekt in België door genitaalpreparaat van een imago dat werd gevangen door Stéphane Claerebout. Een artikel over deze soort is in voorbereiding en zal later worden gepubliceerd. 
Zuidelijke bandpalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort is heel zeldzaam bij ons, ze is vooral te vinden waar verfbrem en stekelbrem staat.
Boogpuntmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort is polyfaag op kruidachtige gewassen. Komt ook voor op Potentilla spec.
  • Deze soort wordt buiten België ook nog op Santolina chamaecyparissus waargenomen.
Scrobipalpula tussilaginis - Hoefbladpalpmot
Hoefbladpalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Voor het eerst door Jean-Yves Baugnée ontdekt in België in Mettet (Namen) op 14-09-2010 en sindsdien enkel gevonden in de provincie Luik (2013), West-Vlaanderen en Henegouwen (2018).
Scrobipalpa samadensis - Schorszandvleugeltje
Schorszandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Verwelkte en verkleurde bladeren kunnen wijzen op de aanwezigheid van rupsen in de wortels.
Zeekraalzandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Aangezien de waardplanten van deze soort het meest aan de kust worden gevonden is West-Vlaanderen de enige provincie waar de soort ooit werd waargenomen.
Scrobipalpa proclivella - Grijs zandvleugeltje
Grijs zandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Deze zeldzame soort werd in 2007 gevonden door Jean-Yves Baugnée in Lustin (pro. Nam.) op Artemisia absinthium. Daarna ook in Luik gevonden.
  • Voor het eerst in Vlaanderen gevonden in de provincie Limburg te Dilsen-Stokkem op 09-07-2017 door de Werkgroep Bladmineerders.
  • Voornamelijk op Artemisia absinthium maar buiten België ook op Achillea clavenae en Leucanthemella serotina.
Scrobipalpa ocellatella - Bietzandvleugeltje
Bietzandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • In de literatuur worden verschillende andere planten ook als waardplant vermeld maar waarschijnlijk zijn deze niet correct. 
  • Beta maritima (Strandbiet) is de voornaamste waardplant.
Scrobipalpa nitentella - Kwelderzandvleugeltje
Kwelderzandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort is vooral te vinden in kuststreken waar de waardplanten voorkomen.
Variabel zandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort wordt vooral aan de kust waargenomen waar de waardplanten dan ook het meest voorkomen.
  • Er zijn nog een hoop andere waardplanten die genoemd worden in de literatuur maar of deze allemaal correct zijn is de vraag. 
Scrobipalpa costella - Vlekzandvleugeltje
Vlekzandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Oudere mijnen verdrogen en verkleuren snel.
Zomig zandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Zeer zeldzaam in ons land, slechts gekend van uit de provincie Namen van voor 1980.
Scrobipalpa atriplicella - Ganzenvoetzandvleugeltje
Ganzenvoetzandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Deze bij ons zeer zeldzame soort heeft twee vermoedelijk zelfs 3 generaties per jaar.
  • Deze soort werd tss.1980 en 2004 waargenomen in Antwerpen. Voor de rest zijn er oude waarnemingen van voor 1980 uit West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Brabant. Ook gekend vanuit de literatuur uit de provincie Henegouwen. Na 2004 terug waargenomen in de provincie West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen.
Fijnzandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort is vooral te vinden op kalkrijke graslanden en zanderige omgevingen.
  • De motjes zijn gemakkelijk op te jagen uit de vegetatie.
Scrobipalpa acuminatella - Distelzandvleugeltje
Distelzandvleugeltje
Familie: Gelechiidae
  • De niet zo gewone soort kan op sommige plaatsen wel algemeen als mijn worden gevonden.
  • Door Ruben Meert op een nieuwe waardplant gevonden. Scrobipalpa acuminatella werd nog nooit eerder op Tussilago farfare (klein hoefblad) gevonden!
Recurvaria nanella - Fruitpalpmot
Fruitpalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Het zijn enkel de jonge rupsen die mineren, later na de overwintering voeden ze zich met de bloemknoppen en de jonge bladeren.
Phtorimaea operculella - Aardappelmot
Aardappelmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika.
  • Deze soort wordt in veel gebieden als pest beschouwd.
  • In Amerika en het Middellandse Zeegebied kan op de aardappel- en tabaksteelt de soort soms explosief voorkomen en zo grote delen van de gewassen aantasten.
  • Ze komt ook voor op Nicotiana glauca.
Nothris lemniscellus - Sneeuwschoudermot
Sneeuwschoudermot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort werd onlangs herontdekt in België door Jean-Yves Baugnée op 11 november 2009, kort daarna in 2011 en 2012 in een gelijkaardig gebied door onze bladmijnenwerkgroep.
  • Deze soort prefereert kalkrijke, rotsachtige gebieden waar de waardplant voorkomt.
Monochroa suffusella - Tweevlekboegsprietmot
Tweevlekboegsprietmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort werd voor het eerst in ons land als imago gevonden door Dan Slootmaekers op 20 juni 2015 in Kalmthout op de Kalmthoutse Heide in de provincie Antwerpen. Later bleek dat deze soort ook al werd gevangen op 14 juni 2014 tijdens de nachtvlindermonitoring in de Kalmthoutse Heide, ze werd toen niet op naam gebracht.
  • De imago's kunnen gemakkelijk verstoord en gevangen worden in de buurt van de waardplant. Op de locatie waar de soort gevonden werd is ze massaal aanwezig.
Zeeuwse boegsprietmot
Familie: Gelechiidae
  • Dit zeldzaam motje werd enkel waargenomen in de provincie Oost-Vlaanderen en Antwerpen.
Monochroa divisella - Donkere boegsprietmot
Donkere boegsprietmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort werd voor het eerst bij ons gevonden in 2003 in Viersel door Leo Janssen. En een jaar later ook door Maarten Jacobs in Kinrooi.
Monochroa conspersella - Witvlekboegsprietmot
Witvlekboegsprietmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze zeldzame soort is bij ons in 2013 in Luxemburg terug vastgesteld. 
  • In 2013 werd deze soort eveneens in grote getale gevonden in Kalmthout (Ant.) op grote wederik. Meer dan 100 mijnen met meestal meerdere rupsen per mijn werden gevonden op grote wederik.
  • In 2016 werd de soort nieuw gevonden voor de provincie West-Vlaanderen aan de kust in De Panne.
  • De rupsen kunnen de oude mijn verlaten en ergens anders een nieuwe mijn maken. 
Exoteleia dodecella - Dennenlotmot
Dennenlotmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort is een naaldmineerder.
  • Deze soort kan soms een pest zijn in de dennenplantages.
Dichomeris marginella - Jeneverbesmot
Jeneverbesmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort is een naaldmineerder.
  • Soms kan deze soort een pest zijn op alle gecultiveerde en tuinvormen van Juniperus.
Chrysoesthia sexguttella - Zesvlekmot
Zesvleksmot
Familie: Gelechiidae
  • Gelijkende soort op Chenopodium en Atriplex is Chrysoesthia drurella. Maar de rups van deze soort heeft geen rugstreep die Chrysoesthia sexguttella duidelijk wel heeft.
  • De soort heeft een voorkeur voor planten die in schaduwrijke omgeving staan.
Chrysoesthia drurella - Gloriemot
Gloriemot
Familie: Gelechiidae
  • Het gebeurt regelmatig dat de afgesnoerde stukken bladweefsel rond de beginmijn roodpaars kleuren.
  • De mijnen kunnen een heel blad beslaan en vallen daardoor goed op.
  • Daarom gebeurt het soms dat rupsen ergens anders nieuwe mijnen moeten maken (te zien op foto 3, 4 & 5 in gallerij "rups").
Gevlekte witkoppalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort is een naaldmineerder.
  • Van de 5 soorten uit het genus Chionodes is Chionodes electella de algemeenste soort. Is inmiddels uit alle provincies gemeld.
  • In het boek van Elsner staat met een vraagteken ook de waardplant Juniperus communis vermeld.
Caryocolum vicinella -
Muurtastermot
Familie: Gelechiidae
  • Deze soort werd nieuw gevonden in ons land op 18 april 2015 in Pesche (Namen) door Stéphane Claerebout, het betrof hier mijnen met rupsen waarvan er één werd uitgekweekt op 6 juli 2015. Het exemplaar werd op genitaliën gecontroleerd en na preparatie bleek het dus om C. vicinella te gaan. De tweede waarneming was een imago op 25 juli 2015 ook in de provincie Namen maar dan in Furfooz door de Bladmijnenwerkgroep. Meer info over beide waarnemingen in: Phegea 44 (3) 01.ix.2016: 49 Claerbout S.: Caryocolum vicinella (Lepidoptera: Gelechiidae), une nouvelle espèce pour la faune Belge.
Aproaerema anthyllidella - Wondklaverpalpmot
Wondklaverpalpmot
Familie: Gelechiidae
  • Het zijn alleen rupsen van de eerste generatie die minerende activiteit vertonen.
  • Buiten België wordt de soort ook op Chamaecytisus, Doronicum rectum, Hymenocarpos circinnatus, Ononis rosifolia, Oxytropis pilosa, Psoralea bituminosa en Trigonella monspeliaca waargenomen.